Danscafé Havana
Reguliersdwarsstraat nr. 17-19
1017 BJ Amsterdam
(1989 - 2002)
De Havana was de meest populaire zaak van de jaren '90, die met spectaculaire feesten en vernieuwende muziek grote aantrekkingskracht op zowel homo's als hetero's had.
Gay Business Amsterdam
Ondanks het grote succes van de Havana en de iT begon het imago van Amsterdam als
Gay Capital of the World toch langzaamaan te verbleken. Bovendien kwam het stadsbestuur steeds vaker met regelgeving die door de (homo)horeca als beperkend werd ervaren. Zo mocht bijvoorbeeld niet meer buiten op straat staand gedronken worden.
Samen met een aantal andere ondernemers van onder meer het Rembrandtplein organiseerde
Frans Monsma daartegen in oktober 1994 onder de naam "Horeca in Actie" een gezamelijk protest met een bijeenkomst in de Havana:
Horeca-ondernemers in de Havana voor de ondertekening
van een protest tegen de gemeente, 20 oktober 1994
(foto: De Telegraaf - klik voor een vergroting)
Amsterdam Gay Pride
Dit gezamelijke optreden zou de voorbode zijn van Gay Business Amsterdam (GBA), een samenwerkingsverband van homo- en homovriendelijke ondernemingen en organisaties.
De stichting GBA werd formeel opgericht in september 1995 in grand-café L'Opera aan het Rembrandtplein, maar was door o.a. Frans Monsma, Siep de Haan, Huub Verweij en Frans Meulenberg (van de Amstel Taveerne) in de Havana bedacht en opgezet.
Doelstelling van GBA was het stimuleren en organiseren van activiteiten om de naam en faam van Amsterdam als homohoofdstad hoog te houden. Meest bekende en succesvolle resultaat daarvan is de jaarlijkse Canal Parade in de Amsterdamse grachten in het kader van de
Gay Pride.
Tavares-dubbelgangers op de boot van de Havana tijdens de Canal Parade van 1996
(foto via Facebook/Havana Reunie - klik ter vergroting)
Havana aan Zee
De Havana opende in de eerste helft van de jaren '90 ook een eigen strandpaviljoen in de populaire badplaats Zandvoort: Havana aan Zee. Dit paviljoen ligt aan de Boulevard Paulus Loot 1C, op een half uur lopen vanaf het treinstation en ongeveer een kilometer vóór het begin van het naaktstrand, dat destijds een geliefde cruise-locatie voor homo's was, maar waar ook een aparte "pottenbak" was.
Havana aan Zee was mede opgezet voor en door compagnon Stef Scheij, die meer het type van de
beach boy was. Later stond Wim Voogel hier regelmatig, maar kwam ook Frans Monsma nog wel eens naar Zandvoort om de tent te runnen, net als barpersoneel uit de Reguliersdwarsstraat.
Stef Scheij en zijn hondje Beppie zittend voor Havana aan Zee
(foto: Facebook/Havana Reunie - klik ter vergroting)
Mede door de ligging en de nadruk op privacy, kwamen hier niet alleen veel homo's en lesbo's, maar ook wel bekende Nederlanders. Havana aan Zee organiseerde tweemaal een groots en wild strandfeest dat door tienduizenden mensen bezocht werd.
In NRC Handelsblad van 8 augustus 1994 werd Havana aan Zee als volgt beschreven:
En er is de Havana, filiaal van een homocafé in Amsterdam. Nergens zie je zulke modieuze badbroeken voor heren als hier. Die vrij grote (Bermuda-formaat) maar wel nauw sluitende zijn in, of witte, als een onderbroek ogende, met een constructie erin die het geslacht een tikje de hoogte induwt.
Nergens aan het strand van Zandvoort wordt zó geflirt als hier, terwijl gezinnen met kinderen hier ontbreken. Homo's en lesbo's liggen naast hetero's. "Jullie gaan toch niet kussen hè", informeert een lesbisch paar bij een hetero-paar dat zich op het zonnebed neervlijt.
Havana aan Zee op het strand van Zandvoort
(foto: Facebook/Havana Reunie - klik ter vergroting)
De ingang van Havana aan Zee
(foto: Facebook/Havana Reunie - klik ter vergroting)
Een grootse strandshow vormde ook de afsluiting van de reeks Nickie Nicole Shows in de Havana in de Reguliersdwarsstraat. Onderdeel hiervan was een safe-sex-show met nogal expliciete handelingen, waar een bezoekster aanstoot aan nam en waarvoor de organisatoren na afloop nog bij de burgemeester moesten verschijnen.
Mensen buiten bij Havana aan Zee
(foto: Facebook/Havana Reunie - klik ter vergroting)
Na de verkoop van de Havana in de Reguliersdwarsstraat werd in maart of april 1997 ook Havana aan Zee verkocht. De nieuwe eigenaren richtten zich niet meer nadrukkelijk op een homopubliek en in deze vorm bestaat Havana aan Zee nog steeds.
Zwemclub
De Havana was ook een tijdlang verbonden met een homozwemclub, die vermoedelijk begin 1995 was opgericht.
* Het team werd gesponsord door de Havana en de bekende Amsterdamse gaysauna Thermos en heette dan ook Havana-Thermos Swimmingteam. Waarschijnlijk niet geheel toevallig was er naast Havana aan Zee in Zandvoort ook een strandpaviljoen genaamd Thermos aan Zee, aldus de
Spartacus International Gay Guide van 1998.
Zwemslip van het Havana-Thermos Swimmingteam
(collectie IHLIA LGBTI Heritage - klik ter vergroting)
Op 15 januari 1996 werd Havana-Thermos door Jip van Leeuwen en Harold Sanches op de bovenverdieping van danscafé Havana omgezet in een formele vereniging,
* dit ter voorbereiding op de Gay Games die in 1998 in Amsterdam gehouden zouden worden.
* Uiterlijk in de zomer van 1999 was de Thermos gestopt als sponsor en bleef alleen de Havana over, waarna de naam werd gewijzigd in Havana Swim Team:
Zwemslip van het Havana Swim Team
(collectie IHLIA LGBTI Heritage - klik ter vergroting)
Toen danscafé Havana een heterozaak dreigde te worden werd de zwemvereniging in 2001 nogmaals omgedoopt, ditmaal tot Upstream en vervolgens door de
April en de
Exit gesponsored. De toen ca. 80 leden tellende vereniging voer ook steevast mee met de jaarlijkse
Canal Parade. Tegenwoordig is Upstream een LGBTQ+-zwemvereniging, die in 2021 zijn 25-jarig jubileum vierde.
Boot van het Havana Swim Team tijdens de Canal Parade van 1999
(foto: Marius Bakker - klik voor vergroting)