Café-bar April
Interieur
Eén van de dingen die de April al direct bij de opening in 1981 zo bijzonder maakte, was het voor die tijd hypermoderne interieur. Dit was ontworpen door
Gerritjan Deunk in samenwerking met Laurens de Boef van Studio A4 en werd uitgevoerd voor maar liefst 425.000 gulden.
Al tijdens de bouw van het interieur keken mensen vol verbazing door de ramen naar binnen en werd het zeer gedurfd gevonden.
De koepels met de ventilatoren aan het plafond
(foto: Missets Horeca, 1982, nr. 48)
Het meest opvallend waren ongetwijfeld de veelhoekige plafondkoepels met futuristische ventilatoren erin. De vlakken van deze koepels stonden onder een hoek van 45 graden en onder die hoek waren ook de tafels en de bar gezaagd. Deze laatste was naar ontwerp van
Guus Silverentand geheel op maat gemaakt.
Over het ontwerp van de bar ontstond echter onenigheid met Heineken, wat eindigde in een weddenschap over de hoeveelheid omgezette bier, waarbij de winnaar de kosten van de bar zou betalen. De April bleek een van de hoogste bieromzetten van Amsterdam te hebben, zodat ontwerper Laurens de Boef de weddenschap won en Heineken de bar betaalde.
Nieuw aan de bar was dat de mensen er rondom en dus tegenover elkaar aan konden zitten, dit vanuit de bedoeling mensen bij elkaar te brengen. Ook zou blijken dat vanachter deze bar ongekend efficiënt gewerkt kon worden:
Interieur versierd voor April Love (1982)
(foto: collectie Frans Monsma)
Huiskamer
Voor de ramen aan de voorkant stonden halve tafeltjes met klapstoelen en aan de zijkant waren tafeltjes met zitjes rondom. Achterin de zaak stond een grote leestafel met een keur aan tijdschriften en kranten.
Er waren, mede vanwege het internationale publiek, minimaal negen kranten beschikbaar: naast Nederlandse ook Duitse, Engelse en Franse. Ook Coffeeshop Downtown had zo'n leestafel, maar daar lagen toen meer de betere week- en maandbladen.
De April vóór de verbouwing van 1996
Klik er op voor een vergroting!
(Tekening: Paul van Well)
De leestafel, de palmachtige planten en de zithoekjes droegen bij aan een gevoel van zowel mondaine luxe als van een vertrouwde huiskamer. Dat lijkt een paradoxale tegenstelling, maar in de April was het realiteit.
Interieur versierd voor April Love (1982)
(foto: collectie Frans Monsma)
Videoclips
In de achterwand bevonden zich vier grote tv-monitors, waarop, alweer heel bijzonder voor die tijd, non-stop videoclips werden vertoond. Een oude bekende van Frans Monsma, die helemaal aan het begin van de Reguliersdwarsstraat woonde, nam deze clips op videobanden op van de satellietzender Sky Channel, waarna ze in de April afgespeeld werden.
Waarschijnlijk werden deze monitors ook gebruikt voor de "Live TV-Connection with Exit" waar de Spartacus International Gay Guide van 1991/92 melding van maakte.
De tv-monitors en de leestafel achterin
(foto: collectie Frans Monsma)
Kleurrijk
Met dit interieur was de April bij de opening in juni 1981 het modernste en hipste homocafé van Amsterdam, en daarmee eigenlijk van heel Europa. Dit ondanks dat de zaak toendertijd nog niet zo groot was als tegenwoordig: ze besloeg alleen het huidige voorste gedeelte en daarmee nog geen 1/5 van de huidige oppervlakte.
De hoofdkleur van het interieur was aanvankelijk een soort zalmroze. Toch vonden veel mensen het wel wat kaal en steriel. Men was immers de knusse bruine café's of de kitscherige Moulin Rouge-achtige interieurs gewend. Om de April toch een wat warmer gevoel te geven, liet Frans Monsma daarom al snel een glad corduroytapijt tegen de muren aanbrengen.
Het zou kenmerkend voor de April worden dat de kleuren en de decoraties van het interieur met vrij grote regelmaat wisselden. Het eerste zalmroze werd wat later vervangen door het toen weer zeer hippe zwart met grijs en later zouden ook geel, een zebramotief en een soort paars de revue passeren.
De verbouwing van 1991
Begin jaren '90 begon de April langzaam maar zeker toch te klein en te oud geworden. De inmiddels nieuwe eigenaar
Sjoerd Kooistra besloot daarom in 1994 tot een volledige verbouwing. De concrete uitwerking was in handen van zijn compagnon Louis Röst.
Voor de verbouwing en het ontwerp van het nieuwe interieur werd architect Paul van Well ingeschakeld, die al sinds de jaren '70 een regelmatige bezoeker van de Reguliersdwarsstraat was. Een jaar later zou hij ook opdracht krijgen voor de verbouwing van discotheek
Exit.
Voorlopige plattegrond van de April, 30 mei 1996
Klik er op voor een vergroting!
(Ontwerp: Paul van Well)
Allereerst zou de April een heel stuk groter gaan worden. Daartoe werden een deel van het achterliggende zijsteegje van de Openhartsteeg en enkele pandjes aan de Sint Jorisstraat bij de zaak getrokken.
Eind 1995 werd toen eerst het nieuwe achtergedeelte totaan de Sint Jorisstraat cascoklaar gemaakt. Vervolgens ging op 6 mei 1996 de oude zaak dicht en werd er een heel nieuw interieur in gebouwd.
Grootscheepse verbouwing (1996)
(foto: www.april-exit.com)
Na deze uitbreiding en verbouwing was de April in één klap ongeveer 3 keer zo groot en daarmee de toendertijd grootste homobar van Europa geworden. De nieuwe April werd eind juli 1996, net vóór de eerste
Gay Pride, weer geopend.
Aandacht voor deze verbouwing was er ook via een speciale gratis ansichtkaart die werd uitgegeven door Boomerang. Deze vertoonde een foto van het nog compleet kale nieuwe achterstuk met op een kruiwagen een tv-toestel waarop het nieuwe logo van de zaak stond:
Ansichtkaart ter gelegenheid van de verbouwing van de April
(foto: J. Bartelsman/Boomerang)
Carousselbar
In het nieuwe achtergedeelte moest een tweede bar komen. Voor de aankleding daarvan passeerden allerlei ideeen de revue, waaronder het idee van een cruiseschip, waarbij het personeel dan in bijpassende uniformen gekleed zou kunnen worden.
Uiteindelijk gingen de gedachten van pachter Ernst Verhoeven, zijn compagnon Jan Veenendaal en Louis Röst richting iets dat met tijd te maken had, een klok, of aan licht dat met de tijd meedraait.
Het was toen Louis Röst die met het idee kwam om de hele bar te laten draaien: dit werd de befaamde carousselbar. Zo'n bar zou ook als vanzelf mensen naar het achtergedeelte trekken en hen mixen en met elkaar in contact brengen, dit om tegen te gaan dat ouderen en jongeren alleen maar "tegenover" elkaar zouden blijven zitten.
Was de planning van deze bar al niet simpel, de uitvoering ervan was zo mogelijk nog lastiger. Uiteindelijk is deze bar er toch gekomen: rondom een vaste pilaar met daaromheen de tapinstallaties kwam een grote ronde bar van glas in een metalen frame:
De carousselbar
(foto: www.april-exit.com)
Deze bar, met een diameter van 9 meter, stond samen met de barkrukken op een brede cirkel in de vloer die op een soort rails liep. De bar draaide in ongeveer 1 kwartier helemaal rond, al ging dit zeker in het begin niet bepaald storingsvrij en stond hij ook later nog meermalen langere tijd stil.
De carousselbar (1996)
(foto's: www.vanwellarchitect.nl)
De banken en de zitjes achter
de carousselbar (1996)
Deze draaiende bar was in die tijd uitermate spectaculair en daarmee ook een grote publiekstrekker. Dit element kreeg daarom een vaste plaats in het horecaconcept zoals eigenaar
Sjoerd Kooistra dat, samen met het klassieke Engelse interieur zoals in de
Soho, in vele van zijn zaken zou gaan toepassen.
De draaibar in 2007
Rond de draaibar stonden vierkante zuilen met een bekleding van het metaal tombak, een legering van koper en zink. In deze zuilen waren TV-schermen aangebracht, waarop videoclips vertoond werden. Deze kunnen gezien worden als de opvolgers van de televisieschermen die al vóór de grote verbouwing in de April aanwezig waren. In hetzelfde roodachtige tombak was ook de opvallende nieuwe halfronde toiletruimte uitgevoerd:
Het halfronde urinoir (1996)
(foto: www.vanwellarchitect.nl)
Toegang tot de toiletten (2007)
(foto: www.cafeapril.eu)
Toiletten
Naast de carousselbar was deze toiletruimte één van de hoogtepunten van het nieuwe interieur. Het idee erachter was dat de toiletten deel moesten uitmaken van de zaak, zodat er geen harde overgang meer was naar een steriele witte ruimte met fel licht.
Met de ronde vorm en de open onderkant verwees het urinoir ook naar de bekende "krullen", de urinoirs op straat, waar homo's elkaar vroeger ontmoetten. En tenslotte werd met de nieuwe toiletruimte in de April ook gewoon zeer efficiënt gebruik gemaakt van de ruimte.
Hierna gingen ook andere zaken speciale aandacht aan hun toiletruimte besteden. Zo kwam er in de
Havana een urinoir waarbij je tegen een spiegel aan plaste en kwamen daarvoor in de
Exit zelfs videoschermpjes!
Protesten
Het oorspronkelijke plan voor de grote verbouwing van 1996 voorzag ook in een derde bar met openslaande deuren naar de Sint Jorisstraat. Daar zou dan een groot terras komen, samen met lunchroom
Downtown.
Hiervoor had men ook graag het pand van Crimson Menswear op de hoek van de Reguliersdwarsstraat en de Sint Jorisstraat overgenomen, zodat zelfs een vierde bar mogelijk had geweest. Eigenaar Richard Kuckertz van Crimson zou dan een vervangend pand in de Sint Jorisstraat krijgen.
Deze uitbreidingsplannen leidden echter tot verzet van buurtbewoners en van wijkcentrum d'Oude Stadt. Mede-eigenaar van de April Louis Röst benadrukte zo min mogelijk overlast te willen veroorzaken en stelde dat de uitbreiding ook ten goede zou komen aan homo's met een handicap en aan homo-organisaties zoals COC, GALA en het Gay Switchboard.
Tijdens de hoorzitting in juni 1995 bleken de bewoners en de gemeente echter niet tot enige toenadering bereid te zijn. Daardoor konden onder meer de twee geplande lichtkoepels, eentje boven het achterste deel van de voorbar en eentje boven de carousselbar, niet gerealiseerd worden.
Mede omdat het plafond door de driedubbele isolatie toch al zo laag was, bleef het achterste gedeelte van de zaak donker en benauwd aandoen. Naar de Sint Jorisstraat mocht voorlopig alleen een nooduitgang komen.
Doorgang naar de draaibar met rechts de DJ-stand (2007)
Open deuren
Aan de voorkant van het pand werden bij de verbouwing van 1996 de ramen vervangen door grote openslaande deuren, net zoals de voormalige
koetshuizen aan de overkant van de straat die hebben.
Voordien zaten hier twee dubbele vensters, die op de ouderwetse manier naar boven toe opengeschoven konden worden. 's Zomers stonden daar toen twee bankjes voor, maar nu was er een ruimere in- en uitloop, die na de
herinrichting van de straat in 2007 ook een echt terras mogelijk maakte:
De openslaande deuren en het terras (2007)
(foto: www.cafeapril.eu)
De voorste bar werd in 1996 eveneens vernieuwd: naar het model van de oorspronkelijke bar, kwam er nu een die twee keer zo groot was. Deze bar had een blad van rozekleurig glascomposiet en een metalen bovenbouw voor de drankflessen. Net als zijn voorganger had ook deze bar hoeken van 45 graden.
Aanvankelijk was deze bar aan de voorkant wat lager om het idee van een Italiaanse koffiezaak te geven. Dit paste dan ook een beetje bij de tafeltjes, de stoeltjes en de planten die dit voorgedeelte het idee van een
French terras moesten geven. Later heeft Sjoerd Kooistra dit stuk van de bar weer laten verhogen, zodat het weer meer in de 'bier-sfeer' paste.
De voorste bar en het Franse terras (1996)
(foto's: www.vanwellarchitect.nl)
De voorste bar gezien van achter (2007)
(foto: www.cafeapril.eu)
De verbouwing van 2001
Een tweede, wat kleinere verbouwing volgde in 2001. Daarbij werd in het achterste gedeelte de zogeheten spiegelbar of
mirror lounge gebouwd. Zoals de naam al zegt, werd dit gedeelte voor een groot deel voorzien van spiegels, maar omdat hier geen ramen waren, bleef dit altijd een tamelijk donkere hoek en werd deze derde bar nooit echt een succes.
De spiegelbar in 2007
Pas begin 2007 lukte het om een vergunning te krijgen voor een tweede terras in de Sint Jorisstraat, zodat met ingang van het zomerseizoen van dat jaar de nooduitgangen hier geopend konden worden en men via de spiegelbar toegang kreeg tot dit ruime terras.
Plattegrond van de April na de verbouwing van 2001
Bij de verbouwing van 2001 werd bovendien de draaibar gedecoreerd in de après ski of skihut-stijl, met als "vakwerk" ogende muren en allerhande toepasselijke decoraties.
Dit gedeelte werd, naar het befaamde Amerikaanse ski-oord, April's Aspen genoemd en heropend op 26 september 2001. Onder de aan een pornofilm ontleende titel "The Other Side of April's Aspen" werd het gepresenteerd als een "kroeg in een kroeg waar alles kan en mag".
Ook na de grote verbouwing van 1996 zou het interieur nog meermalen een ander gezicht krijgen, zoals de volgende foto's laten zien:
Eind 2006
Mei 2007
Eind 2007
De grote verbouwing van 2007
Ondertussen konden de regelmatige cosmetische en decoratieve veranderingen aan het interieur niet verhinderen dat het meubilair en de installaties langzaam maar zeker achteruit gingen en een zichtbaar verval optrad. Een hernieuwde grote verbouwing werd onontkoombaar.
Hiervoor bedacht eigenaar
Sjoerd Kooistra al in 2005 een nieuw concept, dat samen met architect Cees Dam zou worden uitgevoerd. Dit moest echter telkens uitgesteld worden, onder meer omdat vanwege de slechte fundering ook alle omliggende panden, allemaal van dezelfde eigenaar, erbij betrokken moesten worden.
Eind 2007 kwam dit uiteindelijk rond en zo kon op 7 januari 2008 de grootste verbouwing van de April tot nu toe beginnen. Daarbij werd als eerste de fundering compleet vernieuwd.
In maart ontstond door deze werkzaamheden echter een scheur in de achtergevel van de toenmalige vodkabar The 5th (later De Compagnon) op nummer
41. Wegens dreigend instortingsgevaar moest die zaak toen 6 weken gesloten worden en kwam ook het werk aan de April een tijdlang tot stilstand.
Eric Kuster
Het nieuwe interieur van de April werd ontworpen door de befaamde interieurontwerper Eric Kuster. In zijn als
metropolitan luxury omschreven stijl heeft hij eerder al het interieur van de
ARC in de Reguliersdwarsstraat ontworpen en elders in Amsterdam dat van Club Roque, Jimmy Woo en Suzy Wong en dat van Club Musk in Hilversum.
Net als deze andere door Kuster ontworpen zaken, is ook het interieur van de nieuwe April gebouwd door Horstermeer Interieuren uit Nederhorst den Berg.
Sjoerd Kooistra en Eric Kuster bekijken
het kale interieur van de April (aug. 2008)
(foto: www.plassania.nl)
Pink Christmas
Bij gelegenheid van de opening van de eerste
Pink Christmas en de in dat kader georganiseerde Roze Kerstmarkt in de Reguliersdwarsstraat, was de April in december 2008 voor het eerst weer even open voor publiek. In elk geval het voorste gedeelte was toen al voorzien van de isolatie en klaar voor het komende interieur:
Interieur van de April tijdens de Roze Kerstmarkt
op 21 december 2008
Aanvankelijk stond de heropening van de April gepland voor Gay Pride 2008, maar door de bouwkundige tegenslagen moest dat meermalen worden uitgesteld. Nadat vervolgens 10 april 2009 als (toepasselijke) datum was genoemd, werd de heropening medio december 2008 weer uitgesteld tot Gay Pride 2009.
Als reden werd gegeven dat eigenaar Sjoerd Kooistra meer tijd nodig had in verband met andere bouwprojecten elders in het land en hij niet onder grote druk wilde bouwen om de kwaliteit te blijven waarborgen. Uiteindelijk zou de heropening van de April plaatsvinden op 16 juli 2009:
Ruimer
Voor het nieuwe interieur van de April had Eric Kuster van de toenmalige pachter Sjors Berends de opdracht meegekregen:
"doe zo gek als je wilt, als het maar niet op de ARC lijkt!"
Hoe het precies zou gaan worden werd vervolgens goed geheim gehouden. Pas enkele dagen voor de heropening op 16 juli 2009 kon er een
eerste glimp van worden opgevangen.
Het interieur van de nieuwe April was ruimer dan ooit tevoren. Zo was in het voorste gedeelte veel ruimte gewonnen doordat de oude eilandbar was vervangen door een lange bar langs de muur, op de plek waar voorheen de toiletten waren.
Langs de tegenoverliggende wand waren muurbanken met tafeltjes en poefjes en in het midden van de ruimte stonden nog twee statafels:
Het voorste gedeelte gezien naar achter
(foto: www.horstermeer.nl)
Tattoo's
De tribal tattoo's uit het nieuwe logo kwamen onder meer terug op paars-roze verlichtingselementen aan het plafond en in de afbeeldingen van torso's van gespierde mannen die waren afgebeeld op de zwarte spiegels voorin de zaak. Met zwarte spiegels en zwart hout waren ook de andere wanden en pilaren bekleed.
Het voorheen lage en nogal donkere achtergedeelte was verhoogd en een stuk aantrekkelijker en lichter gemaakt door de verschillende lichtelementen, die voorzien waren van moderne LED-verlichting.
Deze stond standaard op paars-roze ingesteld, maar kon ook, in toepasselijke regenboogvolgorde, veranderen in rood, geel, groen, blauw en wit, al dan niet op het ritme van de muziek.
Doorgang naar achteren (juli 2009)
Tegen de achterwand waren, in dikke zwartleren randen, ovale lichtelementen aangebracht. Deze gaven een beetje een ruimteschip-idee, maar verwijzen heel in de verte ook terug naar de tv-schermen die zich al vanaf het eerste begin achterin de April bevonden.
Ongeveer op de plek van de vroeger zo befaamde draaiende bar was een vaste vierkante eilandbar gekomen. Langs de muren waren ook hier weer rondom banken, bekleed met zilver-paars (krokodillen?) leer. Aan de andere kant van de eilandbar bevond zich tenslotte nog een derde bar, die speciaal als cocktailbar bedoeld was.
De eilandbar achterin (juli 2009)
De cocktailbar (juli 2009)
Helemaal achterin de zaak, ongeveer waar voorheen de spiegelbar was, was een aparte zithoek gekomen. Deze was voorzien van met zwart leer beklede banken en verspringende zilverkleurige balkjes langs de wanden:
De zithoek helemaal achterin (juli 2009)
Voor de nieuwe April werd veel ruimte gewonnen door de toiletten helemaal naar achteren te verlaatsen, naar waar vroeger een opbergruimte was.
De nieuwe toiletruimte was geheel bekleed met natuursteen en zwarte spiegels en had met name door de natuurstenen wasbak met een watervalfonteintje in het midden een bijna zen-achtige sfeer.
Eind 2009 werd het nieuwe interieur van de April genomineerd voor de gerenommeerde Venuez Hospitality & Style Awards 2009 in de categorie "Best use of technology". Winnaar was uiteindelijk niet de April, maar
Club Rex in Hilversum, die ook door Eric Kuster was ontworpen.